Friday, July 21, 2017

ब्लॉग ’ती’ चा- लाईटबाईट.इन

तरुण भारत मधील ’ब्लॉग ’ती’ चा’ #HerBlog या माझ्या सदरातील  लेख -
उदरभरण नोहे जाणिजे ब्लॉगकर्म

’मस्त खा आणि स्वस्थ राहा’ असं आपल्या सारख्या खवय्यांना सांगणारे टीव्ही वरचे सूत्रसंचालक पाहिले की मला भरूनच येतं. स्वस्थ म्हणजे निरोगी, निकोप पण ते हिंदीत. मराठीत ’स्वस्थ’ म्हणजे मुकाट निष्क्रीयपणे बसून राहाणे. आपली भाषा आणि आपली खाद्यसंस्कृती या दोघांचंही एकंदरीत कडबोळं होत चाललय हे खरं. भारतीय हवामान आणि शरीरप्रकृतीचा विचार न करता ऑलिव्ह ऑईल, मोझरेला चीज, ब्रोकोली सारखे कधीतरी बदल म्हणून ठीक असलेले अनेक चित्रविचित्र पदार्थ आपण आपल्या रोजच्या आहारात समाविष्ट करू लागलो आहोत. आता ग्लोबल जगात टिकून राहायचं म्हणजे हे सगळं करायलाच हवं असं आजच्या तरूणाईला वाटू लागलं आहे. त्याचबरोबर ग्लोबल जगात स्लीमट्रीम पण राहावं लागतं. त्यामुळे रात्री ’फिलींग क्रेझी विथ अमुकतमुक अ‍ॅट डॉमिनोज’ म्हणत सोशल मिडीयावर ’पिझ्झा विथ एक्स्ट्रा चीज अ‍ॅंड डाएट कोक’ नीट दिसेल अशी पोस्ट करायची आणि सकाळी त्या कॅलरीज जिरवण्यासाठी जिम मध्ये पैसे देऊन घाम गाळायचा अशा चक्रात आजचा शहरी वर्ग अडकला आहे.
हा विरोधाभास संजीता के.के या चाळीशीतल्या स्त्रीने हेरला. पचनाला हलके आणि भरपूर पोषणमूल्य असलेले पदार्थ नावीन्यपूर्ण, देखण्य़ा, आधुनिक स्वरूपात सादर करता येणं हे या समस्येवरचं उत्तर आहे हे तिने जाणलं. त्यातूनच तिचा नवनव्या पण आवश्यक तेवढेच उष्मांक असलेल्या, सोप्या आणि चवदार शाकाहारी पाककृती उपलब्ध करून देणारा, अंडं अजिबात न वापरता उत्तम बेकींगच्या क्लृप्त्या सांगणारा एक झकास ब्लॉग सुरू झाला. यातून होणारी फूड स्टाईलिंगच्या अनोख्या विश्वाची ओळख आपल्याला त्यात गुंतवून ठेवते. तिच्या ब्लॉगचं नावच पुरेसं बोलकं आहे, 'लाईटबाईट.इन'. (litebite.in)
'खमंग' पुस्तकाच्या प्रस्तावनेत दुर्गाबाई भागवत म्हणतात, "पाकक्रियेच्या बाबतीत मी जातीभेद अवश्य मानते व तो सुसंस्कृतपणाचा भाग आहे, असंही मानते. प्रत्येक घरात स्वयंपाकाची वेगवेगळी पद्धत असते. ही रुचीभिन्नता या देशाचं वैभव आहे. (या बाबतीतली) जातीयता ही मारक नसून सुगरणपणाला तारक ठरणारी आहे." संजीताच्या बाबतीत या विधानाचा प्रत्यय येतो. रांगडया राजस्थान मध्ये जन्मलेल्या आणि आता तामिळनाडू मध्ये स्थायिक झालेल्या संजीताचे या दोन्ही राज्यातील खाद्यविविधतेसह तिथल्या संस्कृती आणि रिवाजांवर विशेष प्रेम आहे. छंदाला ब्लॉगच्या रूपाने साकार करून आपल्या पाककला निपुणतेचं व्यवसायात रूपांतर करणार्‍या संजीता के.के चा हा सगळा प्रवास रंजक आणि प्रेरक आहे. एमबीए केल्यानंतर वैवाहिक जीवन आणि मुलांचं संगोपन यात संजीता १० वर्ष गुंतून गेली होती. जराशी उसंत मिळाल्यावर तिने २००९ मध्ये फूड ब्लॉग सुरू केला. मग तिला जाणवलं की त्यात पदार्थाची सुरेख सजावट करून त्याचा छानसा फोटो सोबत दिल्याशिवाय आणि काही तरी वेगळेपण असल्याशिवाय नुसती पाककृती लिहीण्य़ाला अर्थ नाही. ’जोवर तुमची वाटचाल थांबत नाही तोवर तुमच्या वेगापेक्षा तुमचं (ध्येयाकडे) चालत राहणं जास्त महत्वाचं आहे’, हे सांगणारं कन्फ्युशिअसचं वचन तिच्या ब्लॉगवर दिसतं. तेच तिने कृतीत उतरवलं आणि त्याची परिणीती फूड स्टाईलिंग आणि डिजीटल फोटोग्राफी शिकण्य़ात झाली.
फूड स्टाईलिंग म्हणजे संबंधित उत्पादनात (उदा: नॉनस्टीक भांडी, मिक्सर, कुकर, तेल, मसाले वगैरे) ग्राहकाला रस वाटावा म्हणून पाहताना आकर्षक वाटेल अशा पद्धतीने पदार्थ तयार करून ते सुशोभित करणं, तोंडाला पाणी सुटावे अशी उत्तम रंगसंगती साधत त्यांची जाहिरातीसाठी दिलखेचक रचना करणं. उदा: केशरी गाजर, हिरवेगार मटार यांच्या छटा दाखवणारी पांढरीशुभ्र कांचीपुरम इडली, पिवळसर सोनेरी छटेचे वाफाळतं सांबार हे सगळं शिजवण्य़ापासून विशिष्ट प्रकारची भांडी ते ठेवण्य़ासाठी निवडून त्यावर योग्य त्या प्रकारे प्रकाशाचा कोन साधून त्याला कॅमेराबद्ध करणे हे सगळं संजीता लीलया करते. यात प्रावीण्य़ मिळवल्यानंतर अनेक कंपन्यांसाठी फूड स्टाईलर म्हणून काम करताना जाहिरातविश्वातल्या प्रत्यक्ष शूटींगचे तिचे सचित्र अनुभव तिच्या ब्लॉगची रंगत वाढवतात तर, पाककृती वाचायची उत्कंठा वाढवणारी तिची डिजीटल फोटोग्राफी ब्लॉगचा दर्जा उंचावते.
फूड ब्लॉगींग करणार्‍या संजीताने अनेक खाद्यमहोत्सवात सहभाग नोंदवला आहे, खाद्यसंस्कृती तसच पाककलेवर वृत्तपत्रातून लिखाण केलं आहे. या वैशिष्ट्यांमुळे भारतातील अग्रमानांकित फूड ब्लॉगर्सच्या यादीत संजीताचा समावेश झाला आहे. सोशल मिडीयावर ३०००० खवय्ये तिचे चाहते आहेत. मास्टरशेफ, मेजवानी सारखे टीव्ही वरील कार्यक्रम, खवैय्य्यांसाठी खास चालू झालेले फूड चॅनेल्स, यू ट्यूब चॅनेल्स, स्टार शेफच्या पाककृतींच्या चकचकीत वेबसाईट्स, त्यावरील शेकडो पुस्तकं बाजारात असतानाही तिचा फूड ब्लॉग वाचणार्‍यांची संख्या वाढते आहे. याचं कारण तिच्या व्यक्तिमत्वातली आणि लेखनातली नैसर्गिकता, सहजपणा. याशिवाय पदार्थांचं वैविध्य, तिने दिलेल्या आहारविषयक उपयुक्त टिप्स, अनुरूप देखणे फोटो आणि मृदु शब्दात संवाद साधत वाचकाच्या पोटातून हृदयात शिरण्याचं तिचं कौशल्य.

ती या ब्लॉगला ’आनंदाचे मोती ओवत जाणारा धागा’ अशी सुंदर उपमा देते. सहज उपलब्ध होणार्‍या वस्तू वापरून तयार केलेले आधुनिक प्रकारचे पदार्थ, आरोग्य आणि रसनातृप्ती यांची घातलेली सांगड आणि पदार्थांची सौंदर्यपूर्ण मांडणी या त्रयीवर हुकूमत असणारी संजीता अन्नाकडे ’उदरभरण नोहे जाणिजे ब्लॉगकर्म ’ या नजरेतून पाहते. कलेसाठी जीवन की जीवनासाठी कला, काहीही असो. संजीताच्या ’लाईटबाईट’ वर मात्र खाद्य’जीवन’ आणि पाक’कला’ हातात हात घालून नांदतात हे खरं.

Friday, July 14, 2017

ब्लॉग ’ती’ चा- युअरस्टोरी.कॉम

श्रद्धा शर्माचा ’युअरस्टोरी.कॉम’ (yourstory.com
तरुण भारत- आकांक्षा पुरवणीत दर शुक्रवारी प्रसिद्ध होणार्‍या ’ब्लॉग ’ती’ चा’ #HerBlog या माझ्या स्तंभातील 14 जुलैला प्रसिद्ध झालेला लेख..
रटाळ टीव्ही मालिकांना नसलं तरी प्रत्येक व्यक्तीच्या जगण्यात मात्र एक विशिष्ट कथानक दडलेलं असतं. आपल्या सामाजिक घडणीमुळे स्त्रियांच्या बाबतीत त्यात अधिकच उतार चढाव असतात. आपल्या सख्यांना, नातलगांना, स्नेह्यांना ते त्यांना सांगावेसे वाटतात. आपल्याच नव्हे तर इतरांच्या आयुष्य़ातल्या आगळ्य़ावेगळ्या घटनांबद्दल देखील अनेक स्त्रियांना कमालीचं औत्स्युक्य असतं. मावसबहिणीच्या चुलतनणदेच्या जावेच्या बाबतीत घडलेली घटना सुद्धा तिच्याशी सुतराम संबंध नसलेल्या व्यक्तीला त्या उत्साहाने सांगू शकतात. हीच उर्जा ज्या स्त्रियांनी उद्योग-व्यवसायात शून्यातून भरारी घेतली आहे त्यांची कहाणी सांगण्यासाठी वापरली तर! किंवा तुम्ही एखाद्या यशोगाथेच्या साक्षीदार असाल तर! किंवा ती तुमचीच कहाणी असेल तर! तर ती मांडण्यासाठी आंतरजालावर उपलब्ध असलेलं देशपातळीवरचं प्रसिद्ध ब्लॉग व्यासपीठ म्हणजे ’युअरस्टोरी.कॉम’(yourstory.com

२००८ मध्ये श्रद्धा शर्मा या तिशीच्या युवतीच्या डोक्यात ही भन्नाट कल्पना आली. एमबीए केलेल्या श्रद्धाला टाईम्स समूहात तसच सीएनबीसी वाहिनीवर उच्च पदावर काम करण्य़ाचा भक्कम अनुभव होता. ’स्त्री शक्तीचा जागर’ उच्चरवात करणारी, अनेक उद्यमी भारतीय स्त्रियांच्या प्रेरक कथा जगासमोर आणणारी युअरस्टोरी.कॉम ही तिची ब्लॉगसाईट अल्पावधीतच लोकप्रिय झाली. या यशामुळे ’भारताच्या डिजीटल विश्वातली सर्वोत्तम कथाकथनकार’ म्हणून श्रद्धाची ओळख निर्माण झाली. करियरमध्ये पंख पसरताना ज्यावर आपटून अनेक स्त्रिया आपले पंख मिटून घेतात त्या ’ग्लास सिलींग’ म्हणून ओळखल्या जाणार्‍या अडचणींचा श्रद्धाने कधीच बाऊ केला नाही, अशा शब्दात ’द हिंदू’ या वृत्तपत्राने तिचे कौतुक केले आहे. घरगुती पापड लोणची तयार करणार्‍या कुटीरोद्योगापासून विवीध उत्पादने तयार करणार्‍या लघु-मध्यम उद्योगांपर्यंत, ते अगदी आंतरराष्ट्रिय़ कॉर्पोरेटविश्वापर्यंत झळाळणारा भारताचा उद्यमशील चेहरा म्हणजे ’युअरस्टोरी.कॉम’.
यात नवे उद्योग, तिची कथा, सामाजिक कहाणी, इन डेप्थ आणि वायएसटीव्ही(व्हिडीओ) असे ५ विभाग आहेत. स्टार्ट अप विभागात नवीन उद्योग-व्यवसायांना प्रेरणा देणार्‍या लेखांबरोबरच, संसाधन आणि संशोधनपर लेख देखील असतात. विद्यार्थ्यांमधे व्यवसायाला पूरक कौशल्य कशी विकसित करता येतात इथपासून जीएसटी मुळे व्यवसायांवर होणार्‍या अनुकूल-प्रतिकूल परिणामांचा उहापोह इथे असतो. मी हे लिहीत असतानाच पाच राज्यातल्या पासष्ट हजार भारतीय ग्रामीण स्त्रियांना व्यवसायाभिमुख करणार्‍या एएलसी इंडियाच्या प्रकल्पाबद्दल अतिशय सोप्या भाषेत लिहीलेला लेख अपलोड झाला आणि माझे हे वाक्य लिहून होईतो तो १२९ वेळा शेअर झाला सुद्धा. ’हर स्टोरी’ अर्थात ’तिची कहाणी’ हा यावरचा दुसरा, माझा सर्वात आवडता विभाग. ’अपंगत्वाचा शिक्का पुसून माउंट एव्हरेस्ट सर करणार्‍या अपर्णा प्रभुदेसाई इथे आपल्याला भेटतात. अर्जुन पुरस्कार विजेती बुद्धीबळपटू हरिका द्रोनावल्ली तिचा अनुभव सांगतेय, सामाजिक संस्था आणि दात्यांना एकत्र आणणारी, ’चेंज कन्सल्टंट’ म्हणून अनोख्या पद्धतीने काम करणारी प्रिया नाईक इथे झळकतेय. कदाचित इथे उद्या तुमची किंवा तुम्ही लिहीलेली इतर कुणाची यशोगाथा असू शकेल.
इथे लेखन करण्य़ासाठी तुम्हाला युअरस्टोरीचं सदस्य व्हावं लागेल, वाचक म्हणून सदस्यत्व आवश्यक नाही. रतन टाटांसारख्या नामवंतांचा आर्थिक हातभार या प्रकल्पाला असल्यामुळे तुम्हाला कोणतेही शुल्क द्यावे लागत नाही. अशा विजयगाथा तुम्ही तुमच्या खाजगी ब्लॉगवर अर्थातच लिहू शकता पण युअरस्टोरी वर लिहील्यामुळे त्याचा प्रचंड वाचकवर्ग तुम्हाला आपोआप लाभतो. अट एकच ’कहानीमे दम होना चाहिए’. शिवाय इथे तब्बल १२ भारतीय भाषांमधून लेखन केलं जातं -करता येतं. आजवर युअरस्टोरीने ६०००० ब्लॉग प्रसिद्ध केले आहेत आणि ५०००० हून अधिक व्यावसायिकांना उद्योगविस्तार तसच पतपुरवठ्य़ाच्या संधी उपलब्ध करुन दिल्या आहेत. उत्कंठा वाढवणा‍री कथन शैली, मर्यादित शब्दसंख्या, सहजगत्या वाचता येतील असे फॉन्ट आणि सुखद रंगसंगतीमुळे या साईटवर वाचकांचा ओघ सुरू असतो. यावरील लेखांच्या गुणवत्तेचे निकष ठरलेले असल्याने साईटने वाचकांची विश्वासार्हता मिळवली आहे.
निराश वाटत असेल तेव्हा औदासिन्य जावं म्हणून आपण बरेच प्रयोग करून पाहतो. वेळ असला तर काहीतरी टीव्ही सर्फिंग करत बसतो. हिंदी वाहिन्यांवरील ’विषघालू’ बथ्थड मालिका किंवा ’शनाया- राधिका’चा बावळटपणा मनोरंजन या नावाखाली पाहून पाहून बधीर झालेल्या मेंदूंमध्ये चैतन्य निर्माण व्हावं असं वाटत असेल तर त्यावर उतारा आहे ’हर स्टोरी’. त्यासाठी खर्‍याखुर्‍या जीवनातील अस्सल, असामान्यत्वाकडे वाटचाल सुरू असणार्‍या उद्यमशील नायिकांच्या कहाण्य़ांमधून ’हे जीवन सुंदर आहे’ हा विश्वास, आशावाद दृढ करणार्‍या युअरस्टॊरी.कॉम या ब्लॉगसाईटला भेट द्यायलाच हवी.

Friday, July 7, 2017

ब्लॉग ’ती’ चा -प्रस्तावना

तरुण भारत - आकांक्षा पुरवणीत ’ब्लॉग ’ती’चा’ हे माझे नवे सदर नुकतेच सुरू झालेय  
स्त्रिया लिहीत असलेल्या विविध विषयांवरील ब्लॉग्जवर प्रकाशझोत टाकणारं हे सदर. या सदरातील हा पहिला लेख.. 


डायरी म्हणजेच रोजनिशी लिहीणं, हा पूर्वी अनेकांसाठी सवयीचा भाग होता. टांग्याचे भाडे तीन आणे झाले किंवा सुमतीला आज पहाटे कन्यारत्न प्राप्त झाले, अशा काही गद्य नोंदी आजोबा-पणजोबांच्या रोजनिशींमध्ये सापडतात, तेव्हा गंमत वाटते. डायरीलेखनाचे स्वरूप पुढे बदलत जाऊन ते अगदी खाजगी होत गेले असले तरी हे लेखन बरेचसे मध्यम, उच्चमध्यमवर्गातील पुरूषांपुरते मर्यादित होते. स्त्रीसाक्षरता वाढत गेली तसतशी आधी ओव्या, लोकगीतांमधून व्यक्त होणारी स्त्री कथा, कवितातून व्यक्त होऊ लागली. काही बंडखोर अपवाद वगळता तिचे विषय साधारण घर, मातॄत्व, निसर्ग याभोवती फिरायचे. तिची डायरीदेखील याहून वेगळी नसावी. ९० च्या दशकात इंटरनेट अर्थात आंतरजालाचा पसारा वाढत गेला आणि सहस्त्रक संपता संपता डायरीला एक नवीन भावंडं आलं ते म्हणजे ब्लॉग. डायरी म्हणजे स्वत:शीच गुणगुणणं, आपल्याच मनाशी गुजगोष्टी करणं तर ब्लॉग किंवा ऑनलाईन डायरी म्हणजे उंच कड्यावरून जगाला घातलेली साद. प्रतिध्वनी-प्रतिसाद येवो न येवो, मुक्तपणे व्यक्त होण्याची असोशी हीच ब्लॉगलेखनामागची उर्मी असते. जगभरातल्या स्त्रियांच्या बरोबरीने अनेक भारतीय स्त्रियादेखील या तंत्राच्या मदतीने उत्स्फूर्तपणे लिहू लागल्या आहेत.

बहुतेक ब्लॉग हे अनुभवावर, निरीक्षणांवर आधारित असतात. तंत्रज्ञानाची जोड देऊन ते अधिक आकर्षक रूपात सादर केले जातात. उदा : इटलीजवळच्या ब्लू ग्रोटो (नीलकुहर) बद्दल एखादीने वर्णनात्मक ब्लॉग लिहिला आणि तिच्या शब्दांना पानावरील रंगसंगतीसह फोटो, व्हिडीओची जोड दिली तर तोच ब्लॉग केवळ वाचनीय न राहता प्रेक्षणीय होतो. छापील पुस्तकांच्या तुलनेने हे या माध्यमाचे सर्वात मोठे सामर्थ्य आहे. ब्लॉगवर प्रतिक्रिया देण्याची सोय असल्याने काही विषयांवर उत्तम विचारमंथन होते. ‘मायबोली’ किंवा ‘मिसळपाव’ सारख्या वेबसाईट्सवरील लेखांवरच्या टोपणनावाने केलेल्या सखोल, अभ्यासपूर्ण चर्चा हा एक नवाच साहित्यप्रकार म्हणायला हवा. या चर्चांमध्ये तरूणींची संख्या भरपूर दिसते. गेल्या ३,४ वर्षात फेसबुक सारख्या समाज माध्यमांचे गारूड वाढत गेल्याने जगभरातील अनेक नव्या नवलाईच्या ब्लॉगलेखिका त्याकडे ओढल्या गेल्या आणि त्यांचे ब्लॉगलेखन मंदावले किंवा संपले. अर्थात सोशल माध्यमांवरची अभिव्यक्ती ही तात्पुरती, वरवरची असण्याचा आणि टाईमलाईनवरील माहितीच्या ढिगात कालांतराने गडप होण्याचा धोका असतो. त्यामुळे ब्लॉगचे महत्त्व अबाधित राहिले आहे. हे ओळखून असलेल्या ब्लॉगलेखिका आपल्या ब्लॉगचा वाचकवर्ग वाढवण्यासाठी उलट समाजमाध्यमांचा अधिक प्रभावीपणे वापर करून घेत आहेत.

कुणी wordpress.com ,blogspot.com सारख्या संकेतस्थळांच्या (वेबसाईट) माध्यमातून ब्लॉग लेखन करतं तर कुणी ब्लॉगलेखकांचे समूह तयार करून स्वत:च्या वेबसाईट्सद्वारे लेखन करतं. याला स्थळ, काळ, लिंग, भाषा, देश याचं बंधन नाही, कारण आंतरजाल हे वैश्‍विक माध्यम आहे. तरीही मुळात लेखनाची सुरूवात पुरूषाच्या तुलनेने बर्‍याच उशीरा करणारी स्त्री हे मधलं अंतर भरून काढताना धापा टाकत लिहीते आहे की ठामपणे व्यक्त होते आहे, विचारांचा परिघ विस्तारते आहे की त्याच मुद्द्यांकडे नव्या नजरेने पाहते आहे, पुरूषाशी स्पर्धा करते आहे की परस्परपूरकतेबद्दल बोलते आहे हे या सदरातून जाणून घेणं रंजक ठरेल.

असं म्हणतात की स्त्रिया दिवसभरात २०,००० शब्द बोलतात तर पुरूष केवळ ७०००. म्हणजेच स्त्रिया अधिक संवादी असतात. साहजिकच ब्लॉगलेखन हे त्यांच्या भावनांचं प्रकटीकरण असतं तसच निचरा करण्याचं एक माध्यमदेखील. देशोदेशीच्याच नव्हे तर आपल्या देशातील विविध प्रांतातील स्त्रियांच्या ब्लॉगलेखनातली साम्यस्थळं कुठली, वैशिष्ट्य कोणती, त्यांच्या ब्लॉगचे शीर्षक अमुकच का, हेसुद्धा या सदरातून जाणून घेऊया. पाककृती-पेहरावापासून पर्यटनापर्यंत, पालकत्वापासून सामाजिक प्रश्‍नांपर्यंत, राईट टू पी पासून जागतिक स्तरावरील वर्ण-लिंगभेदापर्यंत, कवितेच्या अभिव्यक्तीपासून पुस्तकसमीक्षेपर्यंत, बालपणीच्या आठवणींपासून भेटलेल्या व्यक्ती आणि वल्लींच्या चित्रणापर्यंत तिच्या ब्लॉगलेखनातलं विषयांचं वैविध्य समजून घेऊ या. भावुक मांडणी करता करता खड्या आवाजात पुरूषांची कानउघाडणी करताना, हलक्या फुलक्या स्फुटलेखनापासून वेदनेचे पीळ उलगडत अन्यायाचा जाब विचारताना, मखमली भावनिक हिंदोळ्यांवरून उतरून प्रखर वास्तवाला सामोरे जाताना बदलत जाणारा विविध ब्लॉगलेखिकांच्या मांडणीचा स्वर टिपून घेऊ या. 

सकाळी वर्तमानपत्र घरी आलं की ते सर्वात आधी ताब्यात घेणार्‍या आणि त्यात महिला विषयक पुरवणी असेल तर तिची घडी न उलगडता तशीच चिमटीत उचलून बाजूला ठेवून देणार्‍या गटात मोडणारे पुरूष स्त्रियांच्या ब्लॉगलेखनाकडे नेमकं कशा प्रकारे पाहतात, ते त्याचे वाचक होतात का, त्यावर ते व्यक्त होतात का असं बरच काही या सदराच्या निमित्त्याने जाणून घेऊया.

हिंदी भाषेतील आद्य ब्लॉगलेखिका पद्मजाचा पहिला ब्लॉग ‘कही अनकही’ २००३ मध्ये सुरू झाला. आता तो ‘चोखेर बाली’ या नावाने ओळखला जातो. पद्मजाचा उल्लेख करताना ठकुराईनच्या धर्तीवर ‘ब्लॉगराईन’ ही अजब उपाधी संबंधित साईटवर वाचताना मजा वाटली. आपण मात्र सरळ ब्लॉगलेखिका असंच म्हणूयात. स्त्रियांच्या ब्लॉगविश्‍वाची ही सफर जगाकडे पाहणारी नवनवी कवाडं उघडेल याची मला खात्री आहे.